Zapewne nie raz słyszałaś o cukrzycy. Może ktoś z Twoich bliskich, bądź znajomych na nią choruje. Zastanawiasz się, czy jest to groźna choroba, czy można z nią normalnie żyć i funkcjonować, czy potrzebna jest specjalna dieta przy cukrzycy, czego nie może, a co może jeść cukrzyk.
Dzisiaj chciałabym rozwiać wszystkie Twoje wątpliwości i dostarczyć najważniejszych informacji na ten temat. Szczególnie istotna będzie dieta cukrzycowa.
Ale zanim przejdziemy dalej, musisz poznać podstawową terminologie medyczną.
Wybierz swój KETO jadłospis
Co to jest cukrzyca?
Cukrzyca jest to grupa chorób, charakteryzującą się podwyższonym poziomem glukozy we krwi. Jest ona wynikiem zbyt niskiej produkcji insuliny przez trzustkę (1).
Jeśli nie uda się prawidłowo kontrolować wysokiego poziomu cukru we krwi u diabetyków może uszkodzić naczynia krwionośne i prowadzić do różnych chorób. Nieleczona cukrzyca podwaja ryzyko chorób sercowo-naczyniowych, takich jak choroby wieńcowe i udar mózgu. Cukrzyca może także uszkodzić małe naczynia w oczach, nerkach, nerwach i prowadzić do powikłań, takich jak ślepota i choroba nerek.
Cukrzyca jest jedną z najczęstszych chorób przewlekłych na świecie. W 2014 roku cukrzyca dotknęła około 387 milionów ludzi na całym świecie. Niestety, ponieważ nasz konwencjonalny styl życia związany ze złym odżywianiem i brakiem ruchu w codziennym życiu, staje się coraz bardziej popularny. Oczekuje się, że cukrzyca dotknie prawie 2 razy więcej ludzi na całym świecie.
Typy cukrzycy
Obecnie możesz spotkać się z kilkoma podziałami i klasyfikacjami cukrzycy.
W tych najnowszych możesz znaleźć nawet 5 typów cukrzycy. Ja jednak posłużę się tą najpopularniejszą i najbardziej znaną klasyfikacją. Zatem możemy wyróżnić:
Jak leczyć cukrzycę?
Odpowiadając na powyższe pytanie, możesz śmiało stwierdzić, że pierwsze co trzeba zrobić, to zwrócić się do odpowiedniego lekarza i prawidłowo dostosować się do jego zaleceń.
Bardzo często wystarczy zmiana diety na dietę cukrzycową. Dlatego osoby chore na cukrzycę muszą odpowiedzieć sobie na pytanie: Co może jeść cukrzyk?
Cukrzycę leczy się również za pomocą insuliny bądź tabletek.
Czym jest dieta cukrzycowa?
Dieta przy cukrzycy to inaczej dieta niskoglikemiczna, z ograniczeniem łatwo przyswajalnych węglowodanów. Dieta dla cukrzyka, niezależnie od typu cukrzycy, ma za zadanie zmniejszyć stężenie glukozy we krwi i poprawę metabolizmu.
Najlepsza dieta cukrzycowa to dieta ketogeniczna - zmniejsza zapotrzebowanie na insulinę i unika wahań poziomu cukru we krwi, ale także pomaga w utracie wagi.
Warto wiedzieć: Dawno, dawno temu, keto dieta była pierwotną dietą cukrzycową przepisywaną pacjentom z cukrzycą typu 1 przed pojawieniem się insuliny, ponieważ ma mniejszy wpływ na poziom cukru we krwi i przedłużało to ich życie.
Zwykle najbardziej wymagająca jest dieta przy cukrzycy typu 1, gdzie odpowiednio trzeba zbilansować przyjmowaną insulinę, do ilości spożywanych węglowodanów i białek. Najmniej wymagająca jest zazwyczaj dieta w cukrzycy typu 2. Natomiast dieta cukrzycowa w ciąży wymaga, aby kontrolować spożyte węglowodany w każdym posiłku.
Zatem każda dieta w cukrzycy, nie ważne jakiego typu, wymaga większego lub mniejszego poświęcenia.
Teraz pewnie zastanawiasz się co można jeść przy cukrzycy. Niżej poznasz zasady diety cukrzycowej.
Dieta cukrzycowa: co jeść przy cukrzycy?
Żywienie w cukrzycy głównie opiera się na ograniczeniu węglowodanów w posiłkach. Dotyczy to węglowodanów prostych i złożonych. W dziennym jadłospisie powinno być ich od 100 g do 150 g. Niektórzy polecają spożycie węglowodanów na poziomie poniżej 50 g na dobę.
Dieta dla cukrzyka musi opierać się również o jedzenie śniadania zawierającego białka i tłuszcze. Wynika to z tego, że zaraz po przebudzeniu reakcja na spożyte tłuszcze jest największa.
Dieta cukrzycowa to też spożycie dużej ilości błonnika. Spowalnia on wchłanianie cukrów i dba o pracę naszych jelit.
Przeczytaj również: Co jeść na diecie ketogenicznej: przewodnik żywieniowy i lista żywności
Dieta cukrzycowa a błonnik
Ważne jest, aby dieta dla cukrzyka zawierała dużą ilość błonnika (3). Odgrywa on istotną rolę w procesie regulacji cukrów. Najlepiej jeśli pochodzi z warzyw.
Ważne jest również, aby dieta cukrzyka zawierała przynajmniej dwa razy w tygodniu ryby. Wpływają one na obniżenie złego cholesterolu.
Dieta cukrzycowa a tłuszcze
Do tej pory za najważniejszą zasadę, o której powinien pamiętać każdy cukrzyk, było ograniczenie spożywania tłuszczów w znacznym stopniu. Jednak najnowsze badania ukazują, że najlepsza dieta cukrzycowa to dietę niskowęglowodanowa o zwiększonej zawartości tłuszczu jak dieta ketogeniczna. Jej skuteczność potwierdzają duże, wiarygodne badania naukowe. Należy pamiętać, że dieta cukrzyka może zawierać jedynie zdrowe tłuszcze takie jak:
Dieta cukrzycowa a węglowodany
Spożycie węglowodanów przez chorego musi być ciągle kontrolowane i dopasowane indywidualnie do potrzeb. Dieta cukrzycowa nie powinna przekraczać odpowiedniej ilości węglowodanów. Dlatego tak ważne jest, aby stosować się do wszystkich zaleceń diabetologa. Węglowodany występują w takich produktach jak:
Żywienie w cukrzycy - ilość posiłków
Dieta cukrzycowa wymaga regularnego spożywania posiłków. Najważniejsze to jeść je często i nie rzadziej niż co 4 godziny oraz by były one niewielkie.
Śniadanie jest najważniejszym posiłkiem dnia (4). Należy go spożyć jak najwcześniej po przebudzeniu. Drugie śniadanie musi być stosowane regularnie o wyznaczonej porze. Obiad, jest to najobfitszy posiłek w ciągu dnia.
Zazwyczaj w porze obiadowej nie przebywamy w domu. Dlatego tak ważne jest, aby ten posiłek przygotować wcześniej samodzielnie, gdyż jedzenie w restauracjach, czy barach, rzadko jest odpowiednio zbilansowane dla diety cukrzycowej.
Podwieczorek jemy pomiędzy obiadem a kolacją. Może być to owoc lub jakaś przekąska, jednak należy pamiętać, że stosowana dieta bezcukrowa zabrania jedzenia słodyczy. Kolacja jest ostatnim posiłkiem w ciągu dnia i nie może być spożyta później niż dwie godziny przed pójściem spać.
Jak zatem widzisz, dieta cukrzycowa wymaga sporej dyscypliny.
Dieta dla cukrzyka: dieta ketogeniczna
Jak wspomniałam już wyżej, najlepszą dietą cukrzyka będzie dieta ketogeniczna. Jest to sposób odżywiania, w którym należy zwiększyć ilość tłuszczów przy jednoczesnym ograniczeniu węglowodanów i cukrów. A dieta cukrzyka również zabrania spożywania cukrów.
Obecnie uważa się, że dieta ketogeniczna może mieć dobry wpływ dla cukrzyków. Założenie diety ketogenicznej i cukrzycy jest łatwe - mniej węglowodanów, wymaga mniej insuliny i powinno skutkować mniejszym skokiem cukru we krwi.
Dieta ketonowa może więc być bardzo skuteczna dla osób chorych na cukrzycę. Niektóre z potencjalnych korzyści obejmują:
Należy też wspomnieć o jeszcze jednym bardzo ważnym czynniku. Ketoza jest to stan, w którym organizm pozyskuje energię nie z cukru, ale z tłuszczu nagromadzonego w tkankach, który może poprawić poziom cukru we krwi, zmniejszając jednocześnie zapotrzebowanie na insulinę.
Istnieją jednak duże różnice w sposobie, w jaki ludzie reagują na dietę ketogeniczną, niektórzy doświadczają niemal odwrotnej reakcji. Dieta ketogenna nie działa na wszystkich, ale jest warta przetestowania! Zachęcam, aby osoba chora na cukrzyce, spróbowała przez jakiś czas, stosować dietę ketonową (przynajmniej 3-4 tygodnie, ponieważ początek jest zawsze trudny), aby zobaczyć, jak ona działa na daną osobę.
Pamiętaj: Dieta ketogeniczna, aby nie stanowiła zagrożenia powinna być stosowana pod kontrolą dietetyka lub lekarza.
Czego unikać przy cukrzycy?
Alkohol i papierosy
Dieta cukrzycowa może zawierać niewielką ilość alkoholu. Bezpieczna dzienna dawka alkoholu etylowego wynosi 20 g dla kobiet i 30 g dla mężczyzn. Na te ilości powołuje się Polskie Towarzystwo Diabetologiczne (5). Po spożyciu alkoholu ważne jest, aby zmierzyć cukier przed pójściem spać.
Natomiast jeżeli chodzi o palenie papierosów, to najnowsze badania pokazują, że osoby chorujące na cukrzycę i palące papierosy podwajają ryzyko przedwczesnej śmierci.
Owoce dla cukrzyków
Diabetyk może sobie pozwolić na około 300 g owoców dziennie. Jest to bardzo niewiele, szczególnie dla osób, które tylko czekają na sezonowe owoce. Pewnie zastanawiasz się dlaczego - owoce są bogate w fruktozę, czyli zaliczamy je do węglowodanów szybko wchłaniających się, które zasadniczo podnoszą poziom cukru we krwi.
Warto pamiętać, że dieta dla diabetyka może być urozmaicona jedynie o te owoce, które zawierają małą ilość fruktozy i węglowodanów. Są to głównie owoce cytrusowe. Niewskazane są owoce suszone lub w syropach.
Zaleca się między innymi:
Nie wolno natomiast spożywać:
Ważne: Dieta dla cukrzyka za wszelką cenę nie może zawierać pokarmów słodzonych białym cukrem oraz słodyczy. Lepiej posłodzić coś niewielką ilością ksylitolu lub stewią. Należy zrobić sobie całkowity detoks cukrowy. Dotyczy to również słodkich napojów.
Dieta dla cukrzyka - podsumowanie
Na sam koniec, przedstawię krótkie zasady, którymi powinni kierować się wszyscy, chorzy na cukrzycę:
Ważne w życiu każdego diabetyka jest też aktywność fizyczna. Pomaga w utrzymaniu prawidłowej masy ciała i dba o naszą kondycję ruchową. Dlatego trzeba pamiętać, że nie tylko dieta cukrzycowa jest ważna, ale również ćwiczenia ruchowe.
Pod wieloma względami dieta ketogeniczna wydaje się być stworzona z myślą o ludziach, którzy próbują uniknąć cukrzycy lub radzić sobie z nią, ponieważ ogranicza ona dwa najbardziej istotne aspekty diety - cukrów i węglowodanów. Podążając za tym nowym sposobem jedzenia, diabetycy mogą zaobserwować, drastyczne zmniejszenie lub nawet wyeliminowanie swoich leków na cukrzyce.
Wybierz swój KETO jadłospis
Mam nadzieję, że ten przewodnik dał Ci pełny obraz diety cukrzycowej. Pod koniec dnia do Ciebie należy decyzja, czy chcesz ją wypróbować i sprawdzić, czy ma ona korzystny wpływ na poziom cukru we krwi, ciało lub po prostu jak się po niej czujesz.
Powodzenia!